Giá dầu thô gia tăng đang tác động đến kinh tế toàn cầu, đẩy giá đường, cao su và các mặt hàng thiết yếu tăng cao, góp phần tăng đang lan rộng ra nền kinh tế toàn cầu, đẩy giá đường, cao su và các mặt hàng thiết yếu khác tăng cao, đồng thời góp phần gây áp lực lạm phát dai dẳng.
Hợp đồng tương lai dầu WTI chuẩn của Mỹ đóng cửa ở mức 85,97 USD/thùng hôm 10-10, trước khi giảm xuống ức 83,11 USD ngày hôm sau. Giá dầu thô đã tăng mạnh hôm 9-10 do căng thẳng ở Trung Đông, dao động quanh mức 85 USD, cao hơn khoảng 4% so với cuối tuần trước, mặc dù có một số hoạt động chốt lời và bán ra khác.
Giá xăng gần đây đã giảm nhẹ trong bối cảnh có quan điểm cho rằng giá cao hơn sẽ làm giảm nhu cầu, trong khi đó giá các loại hàng hóa khác có thể tăng do giá dầu thô đang leo thang.
Giá đóng cửa ngày 10-10 của hợp đồng đường thô tương lai tại New York là 27,05 cent/pound, tăng 18% so với cuối tháng 6. Giá đã tăng cao tới 27,62 cent vào ngày 19-9, mức cao nhất trong khoảng 12 năm. Giá ngày 11-10 đã giảm nhanh xuống còn 26,58 cent. Giá đường đã tăng cùng với giá dầu thô kể từ tháng 7, khi Ả Rập Saudi và Nga tuyên bố gia hạn thời gian giảm sản lượng dầu. Theo Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai Mỹ, khu vực phi thương mại, bao gồm các quỹ đầu tư, nắm giữ 239.240 hợp đồng tương lai đường thô tính đến ngày 26-9, tăng 9% so với cuối tháng 6.
Dự đoán giá dầu thô ở mức cao sẽ đẩy giá nhiên liệu tăng và tăng nhu cầu về ethanol, một loại nhiên liệu sinh học giá rẻ, đang đẩy giá đường tăng cao.
Cả ethanol trộn vào xăng dùng cho xe hơi và đường thô đều được sản xuất từ mía. Các nhà kinh doanh hàng hóa lo ngại rằng sản lượng đường thô có thể giảm nếu các nước sản xuất mía đường chuyển một lượng lớn sản phẩm của họ sang nhiên liệu ethanol sinh học.
Brazil và Ấn Độ, mỗi nước chiếm 20% sản lượng đường thô của thế giới, đang nắm giữ sự cân bằng cung cầu.
Theo Hiệp hội Năng lượng sinh học và công nghiệp mía đường Brazil, tính đến ngày 1-10, 49,54% lượng mía được sản xuất ở khu vực trung nam Brazil (chiếm 90% sản lượng của cả nước) dùng để làm đường thô. Nhưng các nhà sản xuất đang chuyển trọng tâm sang sản xuất ethanol.
“Nếu giá dầu thô tiếp tục ở mức cao, tỷ lệ mía dành cho tinh luyện đường thô có thể giảm xuống mức thấp 40%. Giá đường thô có thể tăng lên quanh mức 30 cent/pound”, đại diện một công ty đường cho biết.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, Ấn Độ đang tăng tỷ lệ ethanol trộn vào xăng vì lý do môi trường, từ 9,3% trong năm tài chính 2022 lên mức dự kiến là 11,5% trong năm tài chính 2023. “Tỷ lệ thực tế thậm chí còn cao hơn, một phần do nhu cầu tiêu thụ dầu thô giảm”, nguồn tin tại một công ty đường khác cho biết.
Ảnh hưởng của giá dầu thô cao cũng đang lan rộng sang vật liệu công nghiệp. Hợp đồng tương lai cao su tự nhiên, được sử dụng trong lốp xe và gioăng, đóng cửa ở mức 236 yen (1,59 USD)/kg trên sàn giao dịch Osaka vào thứ Tư, tăng 15% so với cuối tháng 6. Giá đạt 239 yen vào đầu tháng 9, cao nhất kể từ tháng 10-2022.
Giá cao su tổng hợp có nguồn gốc từ dầu thô cũng đang tăng lên. Giá cao su butadien kỳ hạn trên Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải đã tăng hơn 10% kể từ cuối tháng 7. Giá giao ngay cho naphtha, nguyên liệu thô của butadien, là 668 USD/tấn, tăng hơn 30% kể từ mức thấp gần đây vào cuối tháng 6.
Thị trường cao su được phân chia gần như đồng đều giữa cao su tổng hợp và cao su tự nhiên.
Đại diện một công ty kinh doanh cao su cho rằng “một số nhà sản xuất đang tăng cường sử dụng cao su tự nhiên trong một số sản phẩm”. Các nhà đầu cơ đang đặt cược rằng giá dầu thô cao hơn cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu cao su tự nhiên.
Giá dầu thô cao cũng đang đẩy chi phí năng lượng lên cao.
Hợp đồng nhôm kỳ hạn ba tháng trên Sàn giao dịch kim loại London nhanh chóng đạt mức cao nhất trong 5 tháng hôm 2-10. Nhôm sử dụng một lượng điện lớn khi nấu chảy và người mua dự đoán giá dầu thô tăng cũng sẽ đẩy giá khí đốt tự nhiên tăng lên, dẫn đến giá nhôm và giá điện cũng tăng.
Giá nguyên liệu thô được sử dụng trong nhiều loại thành phẩm tăng vọt có thể kéo dài lạm phát.
Tomomichi Akuta, nhà nghiên cứu cấp cao tại Mitsubishi UFJ Research and Consulting, cho biết: “Giá đường tăng có thể ảnh hưởng đến giá các sản phẩm bánh kẹo và đồ uống, đặc biệt là ở Mỹ, nơi tiền lương tăng trưởng ổn định. Giá thực phẩm cao hơn có thể trở thành một yếu tố khiến chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ, vốn đang chậm lại, lại tăng trở lại”.
Ricky Hồ / BSA
