Sự hồi phục các hoạt động du lịch và hàng không quốc tế giữa Trung Quốc và thế giới không thể diễn ra nhanh và trong tương lai gần. Bởi số ca nhiễm mới và các trường hợp tử vong không rõ nguyên nhân vẫn đang tăng ở đại lục.
Kế hoạch chấm dứt các hạn chế cuối cùng của chính sách zero Covid, chẳng hạn cách ly 8 ngày tại khách sạn và tại nhà, khiến thị trường tài chính khởi sắc với chỉ số tổng hợp của Sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến tăng hơn 1% trong phiên giao dịch trưa hôm qua. Các nền tảng du lịch trực tuyến của Trung Quốc, bao gồm Trip.com và Qunar, đã báo cáo lượng tìm kiếm vé máy bay tăng mạnh với Hồng Kông, Nhật Bản và Hàn Quốc nằm trong số những điểm đến được ưa chuộng.
Thị trường nội địa hồi phục trước
Hôm 26-12, Trung Quốc công bố du khách trong nước sẽ không còn phải tuân theo các yêu cầu kiểm dịch tại khách sạn và xét nghiệm PCR khi vừa đến. Động thái này là một phần trong kế hoạch chuyển đổi đột ngột của chính phủ sang chiến lược chung sống với Covid như các nước khác đã và đang thực hiện. Bởi biến chủng Omicron ít độc lực hơn các chủng khác.
Ngành y tế đã ngừng ghi nhận tất cả các trường hợp nhiễm mới kể từ hôm 25-12 ngay giữa lúc mạng xã hội lan truyền các tin tức về số người tử vong dâng cao.
Nhà phân tích độc lập Brendan Sobie của hãng Sobie Aviation cho biết: “Thị trường nội địa Trung Quốc đã hoàn toàn đóng cửa trong thời gian qua và như chúng ta đã thấy ở các quốc gia khác, sẽ cần thời gian để nhu cầu nội địa phục hồi trước”.
Phản ứng của quốc tế trước sự quay xe đột ngột với chính sách zero Covid của Bắc Kinh khá dè dặt. Có vẻ Mỹ đã chuẩn bị khá sớm cho bước đi này. Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh đã tạm dừng dịch vụ cấp thị thực hôm 15-12, một tuần sau khi Trung Quốc gỡ bỏ các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt hôm 7-12. Đại sứ quán Mỹ nói rằng động thái này là do lo ngại về sự bùng phát của Covid, nhưng cũng là sự cảnh giác với dòng người nhập cảnh nhiễm virus vào đất nước này.
Hôm qua, Nhật Bản đã đưa ra các biện pháp mới đối với du khách đến từ Trung Quốc, chẳng hạn như yêu cầu họ phải trải qua xét nghiệm khi nhập cảnh. Chính phủ Nhật Bản sẽ không cho phép các hãng hàng không tăng số chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc.
Người phát ngôn của All Nippon Airways nói với Nikkei Asia rằng hãng hàng không đang “đánh giá tình hình” và sẽ “theo dõi cẩn thận các diễn biến” liên quan đến các hạn chế về số lượng chuyến bay giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Japan Airlines từ chối bình luận về vấn đề này.
Tuần trước, Michael Hart, Chủ tịch AmCham tại Trung Quốc, cho rằng việc Trung Quốc mở cửa biên giới trở lại không có nghĩa là du lịch sẽ phục hồi ngay lập tức. Ông lưu ý rằng số lượng các chuyến bay có sẵn trong và ngoài Trung Quốc cần phải phục hồi. “Tôi không nghĩ rằng các hãng hàng không Mỹ hoặc các hãng hàng không quốc tế khác sẽ ngay lập tức hoạt động trở lại bình thường vì những chiếc máy bay của họ đã bay các tuyến khác”, ông Hart nhấn mạnh.
Năm 2019, có 670 triệu lượt khách đến và đi từ Trung Quốc. Năm 2021, con số này đã giảm xuống còn 128 triệu, theo Cục Quản lý xuất nhập cảnh quốc gia Trung Quốc.
Quyết định của chính phủ Nhật Bản đối với du khách từ Trung Quốc càng làm tăng thêm nghi ngờ về sự phục hồi của ngành. Đại diện của hãng du lịch trực tuyến KKday có trụ sở tại Đài Loan nói với Nikkei Asia: “Có vẻ như sẽ mất thời gian trước khi chúng ta thấy sự phục hồi hoàn toàn trong bối cảnh bùng nổ các ca nhiễm Covid mới ở Trung Quốc”.
Còn Sobie Aviation cho rằng việc đưa ra dự đoán về sự phục hồi sẽ rất khó khăn do những bất ổn kéo dài.
“Đó là địa chính trị. Thành thật mà nói, không nên đưa ra dự đoán hoặc dự báo trong bối cảnh hiện nay hoặc như hồi đại dịch mới bùng phát. Đây là những điều không thể dự đoán được”, nhà phân tích Sobie nói.
Ba làn sóng của Covid
Việc mở cửa lại biên giới của Trung Quốc vào tháng tới sẽ rơi vào giai đoạn mà nhà dịch tễ học Trung Quốc Wu Zunyou gọi là đợt đầu tiên trong ba đợt tấn công của Covid. Làn sóng đầu tiên đến vào giữa tháng 1-2023 sau khi mọi hạn chế phòng Covid được gỡ bỏ. Sau đó làn sóng thứ hai từ cuối tháng 1 đến giữa tháng 2, được kích hoạt bởi các đợt đi lại khổng lồ của người dân trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2023. Làn sóng thứ ba ập đến từ cuối tháng 2 đến giữa tháng 3 khi mọi người trở lại làm việc sau kỳ nghỉ lễ kéo dài một tuần.
Trung Quốc có thể chứng kiến khoảng 300.000 ca tử vong liên quan đến Covid vào ngày 1-4-2023 theo ước tính của Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) có trụ sở tại Washington. Con số này sẽ tăng lên một triệu vào cuối năm 2023.
Trung Quốc đã bị chỉ trích vì đột ngột chuyển sang sống chung với Covid-19 mà không chuẩn bị đầy đủ cho mạng lưới chăm sóc sức khỏe của đất nước trước sự gia tăng đột ngột số ca nhiễm. Hơn 90% trong số 1,4 tỷ dân của đất nước đã được tiêm ít nhất hai mũi bằng vaccine do Trung Quốc sản xuất, nhưng chưa đến 70% những người ở độ tuổi 80 được tiêm phòng đầy đủ.
Yanzhong Huang, thành viên cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Mỹ, được báo chí Trung Quốc trích dẫn: “Dường như có xu hướng phấn đấu có miễn dịch cộng đồng khi 80 – 90% dân số bị nhiễm bệnh vào dịp Tết Nguyên đán. Điều này sẽ gây ra những căn bệnh nghiêm trọng không cần thiết và cái chết cho những người già không được bảo vệ tốt”.
Ricky Hồ / BSA
